ΑΝΕΡΓΙΑ: ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

Αίτια ανεργίας

1. Τεχνολογική ανάπτυξη:
   α) μηχανοποίηση-αυτοματοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας>αντικατάσταση του ανθρώπινου δυναμικού
   β) ανάγκη εξειδίκευσης >οι περισσότεροι νέοι μη ειδικευμένοι >ανεργία
   
   
   γ) αχρήστευση επαγγελμάτων-ειδικοτήτων λόγω τεχνολογικής ανάπτυξης
2. Αστυφιλία>εγκατάλειψη πρωτογενούς τομέα/υπερφόρτωση τριτογενούς>αδυναμία απορρόφησης του εργατικού δυναμικού
3. Ευθύνη Πολιτικής ηγεσίας>ανορθολογική και απρογραμμάτιστη η πολιτική κάθε εξουσίας, δεν λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες και τις δυνατότητες της χώρας, δεν προνοεί για το μέλλον, αναλώνεται σε υποσχεσιολογίες, δεν ενθαρρύνει την εισροή κεφαλαίων και επενδύσεων...
4. Παγκόσμια οικονομική κρίση>μείωση επενδύσεων και επιχειρηματικής δραστηριότητας/>επικράτηση μονοπωλίων και ολιγοπωλίων>μαρασμός των μικρών επιχειρήσεων/>επιδίωξη μείωσης του κόστους παραγωγής-εργασίας>κάλυψη της παραγωγής μέσω της αυτοματοποιημένης μηχανής.
5. Πληθυσμιακή έκρηξη-υπερπληθυσμός: αφορά τον τρίτο κόσμο, η ζήτηση δυσανάλογα μεγάλη έναντι της προσφοράς.
6. Λανθασμένος ή ανύπαρκτος επαγγελματικός προσανατολισμός και....κοινωνικές νοοτροπίες: συσσώρευση των περισσότερων σε κλάδους κορεσμένους λόγω ελλιπούς επαγγελματικού προσανατολισμού ή αρρωστημένου αντιλήψεων, σύμφωνα με τις οποίες τα χειρωνακτικά επαγγέλματα είναι κατώτερα (επαγγελματικός ρατσισμός).
7. Κύμα μετανάστευσης από υποανάπτυκτες κοινωνίες: οι μετανάστες, λόγω της εξαθλίωσής τους, εργάζονται με εξευτελιστικούς μισθούς και φυσικά προτιμώνται από τους εργοδότες, οι οποίοι τους εκμεταλλεύονται (αυτό βέβαια δεν ενοχοποιεί τους μετανάστες για την αύξηση της ανεργίας).

Συνέπειες ανεργίας

Α. Για το άτομο

1. Οικονομική εξάρτηση και όλα όσα αυτή συνεπάγεται.
2. Χαμηλό βιοτικό επίπεδο και φυσικά κακή ποιότητα ζωής, ακόμη και πρόβλημα επιβίωσης για αρκετούς.
3. Δεν μπορεί να ενταχθεί στις οικονομικές διαδικασίες του τόπου του, άρα και στις πολιτικές και πολιτιστικές>μη ολοκληρωμένη κοιννωικοποίηση.
4. Αδυναμία έκφρασης των ικανοτήτων και δεξιοτήτων του>μη περαιτέρω καλλιέργειά τους, νωχέλεια, αδρανοποίηση, νωθρότητα...
5. Ψυχολογικά προβλήματα: άγχος, ανασφάλεια αγωνία για το αύριο, αίσθηση παρασιτικού-άχρηστου όντος, κοινωνικός στιγματισμός, αδυναμία προγραμματισμού-οριοθέτησης / φιλοδοξιών / επιδιώξεων.
6. Περιθωριοποίηση και υιοθέτηση αντικοινωνικών μορφών συμπεριφοράς, αδυναμία σύστασης οικογένειας (λόγω της οικονομικής κατάστασής του ή της κοινωνικής απόρριψής του).

Για το κοινωνικό σύνολο

1. Κοινωνικές – ηθικές συνέπειες.
   -Αύξηση κοινωνικών ανισοτήτων και διεύρυνση του χάσματος μεταξύ των κοινωνικών τάξεων>έλλειψη συνοχής, συγκρούσεις, δυσλειτουργία της κοινωνίας...
   -Όξυνση φαινομένων κοινωνικής παθογένειας (βία, εγκληματικότητα, αλκοολισμός, ναρκωτικά, πορνεία, χουλιγκανισμός).
   -Καλλιέργεια ρατσισμού>οι άνεργοι στιγματίζονται και τίθενται στο περιθώριο -πολίτες β' κατηγορίας.
2. Εθνικές
   -Καλλιέργεια εθνικισμού και ξενοφοβίας (πηγάζει από την αντίληψη ότι κύριος υπεύθυνος της ανεργίας είναι οι ξένοι μετανάστες).
3. -Όξυνση δημαγωγίας: οι άνεργοι αποτελούν το καταλληλότερο ανθρώπινο δυναμικό για μαζοποίηση και ετεροκατεύθυνση, καθώς είναι έρμαια της ανάγκης τους για εύρεση εργασίας>θύματα της υποσχεσιολογίας της πολιτικής ηγεσίας.
4. Οικονομικές
   -Οικονομικό κόστος για το κράτος>Παροχές-επιδόματα στους ανέργους
   -Μεγάλο ποσοστό ανεργίας>μείωση της αγοραστικής δύναμης του κοινού ή αρνητικό αντίκτυπο στην αγορά, τη βιομηχανία.....την οικονομία
   Γενικότερα μια κοινωνία που μαστίζεται από την ανεργία οπισθοδρομεί, αδυνατεί να εκσυγχρονιστεί και να ανανεωθεί σε όλους εκείνους τους τομείς που θα εισέδυαν νέοι με νεωτεριστικές αντιλήψεις, ριζοσπαστικές ιδέες...

Τρόποι αντιμετώπισης του προβλήματος

1. Η παιδεία οφείλει να εκσυγχρονιστεί και να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα και τις ανάγκες της εποχής. Συγκεκριμένα, αυτό σημαίνει:
   -Ορθό επαγγελματικό προσανατολισμό.
   -Αναβάθμιση της τεχνικής-επαγγελματικής εκπαίδευσης.
   -Αλλαγή νοοτροπίας και στάσης απέναντι στα υποτιμημένα επαγγέλματα.
2. Μείωση του ωραρίου εργασίας>απορρόφηση μεγαλύτερου εργατικού δυναμικού.
3. Μείωση του ορίου συνταξιοδότησης>μείωση γεροντοκρατίας και προώθηση των νέων.
4. Κατάργηση πολυθεσίας
5. Επαναδραστηριοποίηση του γεωργικού τομέα/αποκέντρωση και προγραμματισμένη επιστροφή στην ύπαιθρο (επενδύσεις στον πρωτογενή τομέα-γεωργία κλπ., στον δευτερογενή-βιομηχανία, τον τουρισμό...).
6. Εκπαίδευση των εργαζομένων από εταιρείες με επιχορήγηση του κράτους.
7. Πρόσληψη από ιδιωτικούς φορείς με υποχρέωση του κράτους να παρέχει στην εταιρεία κάποιο ποσοστό του μισθού του προσληφθέντος υπαλλήλου.
8. Μέτρα για οικονομική ανάκαμψη: εκσυγχρονισμός της οικονομίας, βραχυπρόθεσμος και κυρίως μακροπρόθεσμος οικονομικός προγραμματισμός, επενδύσεις, εισροή κεφαλαίων, κίνητρα στον επιχειρηματικό κόσμο, ανταγωνιστικότητα προϊόντων, αύξηση της παραγωγής...

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ (2)

ΓΕΝΕΣΙΟΥΡΓΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ

• H εισαγωγή της μηχανής στην τεχνολογία και η εξάπλωση του τεχνικού πολιτισμού οδήγησαν στην αντικατάσταση των εργατικών χεριών, στη μεγι­στοποίηση του κέρδους για τις επιχειρήσεις (λιγότερα έξοδα).
• Η αυτοματοποίηση επέβαλε την εξειδίκευση, οπότε παραγκωνίζονται άτομα ανειδίκευτα, χωρίς κατάλληλη κατάρτιση.
• Η οικονομική κρίση, ο πληθωρισμός και η απουσία βιομηχανικών κλάδων, ο περιορισμός των επενδύσεων και των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, η έλλειψη ανταγωνιστικότητας έχουν ως απόρροια τη χαμηλή αποδοτικότητα και παραγωγικότητα αλλά και την υπερπροσφορά εργασίας χωρίς αντίστοιχη ζήτηση.
• Ο αυξανόμενος ανταγωνισμός και η ελεύθερη αγορά δυσχεραίνουν τη λειτουργία των μικρών επιχειρήσεων με αποτέλεσμα να κλείνουν και να προβαίνουν σε μαζικές απολύσεις προσωπικού. Παράλληλα, σε απολύσεις εργαζομένων προβαίνουν και οι μεγάλες επιχειρήσεις στην προσπάθειά τους να μειώσουν τα έξοδά τους. Στον ίδιο σκοπό, βέβαια, περιστολής των εξόδων αποβλέπει και η τακτική μεταφοράς της έδρας βιομηχανιών! Επιχειρήσεων κυρίως στα Βαλκάνια ή σε κράτη της Ανατολής, που παρατηρείται ιδιαίτερα έντονη τα τελευταία χρόνια.
• Η επικρατούσα κοινωνική αντίληψη για την υπεροχή των πνευματικών επαγγελμάτων.
• Η αδυναμία της πολιτείας να ενισχύσει την τεχνική εκπαίδευση και η έλλειψη ορθού επαγγελματικού προσανατολισμού των μαθητών, που οδηγούν πολλούς νέους σε επαγγέλματα υψηλής μεν μόρφωσης αλλά κορεσμένα, αποτελούν ευθύνες του εκπαιδευτικού συστήματος της χώρας μας.
• Τόσο η πολυθεσία όσο και η γεροντοκρατία δεν απελευθερώνουν θέσεις εργασίας για τους νέους.
• Η έλλειψη ενδιαφέροντος από ξένους επενδυτές.
• Στην αύξηση της ανεργίας συνετέλεσε και η συσσώρευση του πληθυσμού στα μεγάλα αστικά κέντρα αλλά και η αθρόα έλευση των μεταναστών - κυρίως από υπανάπτυκτες χώρες- που επέτεινε την κατάσταση.
• Η ισότητα των δύο φύλων και η συνακόλουθη είσοδος της γυναίκας στην παραγωγική διαδικασία αύξησε τα ποσοστά ανεργίας.

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΑΝΕΡΓΙΑΣ

• ΑΤΟΜΙΚΟ - ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ
  Οικονομικός – Επαγγελματικός

• Η οικονομική εξαθλίωση, η αδυναμία να καλυφθούν ακόμα και στοιχειώδεις, ανάγκες, η μείωση της αγοραστικής ικανότητας του ατόμου, η στέρηση της ποιοτικής διαβίωσης.
• Το άτομο αναγκάζεται να καταφύγει σε ευκαιριακή απασχόληση (λανθάνουσα­ ανεργία). Ωθεί σε οικονομικές εξαρτήσεις.
• Ο εργαζόμενος κάνει υποχωρήσεις και συμβιβασμούς, δέχεται ακόμη και ακατάλληλες συνθήκες εργασίας ή χαμηλές αμοιβές.
• Οικονομικό κόστος στο κρότος (επιδόματα ανεργίας).
  
  

Πνευματικός – Πολιτιστικός

• Μαραίνει τη σκέψη του ατόμου, παραλύει την ενεργητικότητα του.
• Δεν καλύπτονται τα πνευματικό του ενδιαφέροντα ούτε οι ανάγκες του, με συνέπεια να αγωνίζεται για την επιβίωση.
• Ο άνθρωπος γίνεται ανελεύθερος, δέσμιος των προκαταλήψεων, των δογματισμών, του φανατισμού, επειδή βιώνει αυτήν τη δυσάρεστη οικονομική κατάσταση.
• Συρρικνώνονται οι γνώσεις, με αποτέλεσμα την αδυναμία παραγωγής πνευματικών προϊόντων και έργων επιστήμης, τεχνολογίας, πολιτισμού. Συχνά η ανεργία αποτελεί προθάλαμο της αεργίας. Αναστέλλεται η ακμή, η ανέλιξη του πολιτισμού.
  Ψυχικός - Ηθικός
• Οι άνεργοι βιώνουν έντονα την αποτυχία, την ηττοπάθεια, το άγχος, την αβεβαιότητα, την εσωστρέφεια που επιβαρύνουν τη σωματική και Ψυχική υγεία. Αισθάνονται μειονεκτικό, ανασφαλείς και έτσι απογοητεύονται, αφού τα όνειρα και οι προσδοκίες τους διαψεύδονται.
• Χάνουν την αξιοπρέπεια τους και την αισιοδοξία τους, τις ελπίδες τους, τη διάθεση για ζωή, αν και βρίσκονται μόλις στο ξεκίνημα της ζωής τους (ειδικό για τους νέους).
• Η έμφυτη τόση για δημιουργία και προσφορά μπορεί να μετατραπεί σε άρνηση και παραίτηση. Οι άνεργοι προκειμένου να ικανοποιήσουν τις βιοτικές ανάγκες τους, είτε παραβαίνουν τις ηθικές αρχές τους (πχ. χρήση αθέμιτων μέσων) είτε ταπεινώνονται εκλιπαρώντας για μια θέση εργασίας, και γι’ αυτό καταρρακώνεται η προσωπικότητα τους.

Κοινωνικός

• Η κοινωνική συνοχή και η γαλήνη διασαλεύεται και οι διανθρώπινες σχέσεις διαταράσσονται. Παρατηρούνται κοινωνικές ανισότητες και αδικίες, μίση, κοινωνικός ρατσισμός, εθνικισμός, φανατισμός.
• Αύξηση φαινομένων κοινωνικής παθογένειας: επιθετικότητα, βία, περιθωριοποίηση, καταφυγή στα ναρκωτικό ή το αλκοόλ, εγκληματική δράση.
  Πολιτικός
• Κλονίζεται η εμπιστοσύνη του ατόμου στην πολιτεία και στους θεσμούς της με συνέπεια την αποπολιτικοποίηση, κατά την οποία ο άνθρωπος δε βιώνει ούτε λειτουργικό ούτε συνειδητό την έννοια του πολίτη αλλά αποστασιοποιείται και εγκλωβίζεται στα ατομικό του προβλήματα (ιδιώτευση).
• Έντονα φαινόμενα ευνοιοκρατίας, αναξιοκρατίας, νεποτισμού.
• Το άτομο γίνεται ευεπίφορο σε λαϊκισμούς, δημαγωγίες, μεσσιανιστικού τύ­που ηγεσίες.
• Η πολιτεία αδυνατεί να αξιοποιήσει το εργατικό δυναμικό.
• Διαφαίνεται ότι η δημοκρατία βρίσκεται σε κρίση.
  
  

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ 
Πολιτεία
• Απαιτείται κρατική μέριμνα, πολιτική πρόνοια, διορατικότητα και μακροπρόθεσμα μέτρα για θεραπεία κι όχι απλώς για καταστολή του προβλήματος.
• Οικονομικός σχεδιασμός και προγραμματισμός για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας μέσω επενδύσεων και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.
• Οικονομική ενίσχυση και προγράμματα επιδοτήσεων στις επιχειρήσεις.
• Ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων και πρωτοβουλιών.
• Περιφερειακή ανάπτυξη’ στόχος η σταδιακή αποκέντρωση. Γι’ αυτό απαιτείται παροχή κινήτρων για εργασία στην επαρχία (απασχόληση των κατοίκων σε «επικερδείς» κλάδους, όπως κτηνοτροφία, γεωργία).
• Καταπολέμηση της πολυθεσίας και της γεροντοκρατίας με μείωση του χρόνου συνταξιοδότησης και εθελούσια έξοδο από υπηρεσίες.
• Συνεχής μετεκπαίδευση και εξειδίκευση των εργαζομένων βάσει της εξέλιξης της τεχνολογίας καθώς και των επενδύσεων ανά περιφέρεια. . Αξιοκρατικοί όροι για την ανάληψη εργασίας. . Καθοριστικό μπορεί να συνδράμει ο Ο.Α.Ε.Δ.
  Σχολείο
• Σωστός επαγγελματικός προσανατολισμός και υπεύθυνη ενημέρωση για τις συνθήκες στην αγορά εργασίας (επαγγέλματα υψηλής ζήτησης, επαγγέλματα κορεσμένα).
• Ενίσχυση της τεχνικής εκπαίδευσης, επανεξέταση/ αναδιάρθρωση του εκπαιδευτικού συστήματος, προκειμένου να ακολουθεί τις εξελίξεις, να συμβαδίζει με τις κατακτήσεις της εποχής, να αναπροσαρμόζεται στις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας.
• Μετάγγιση ανθρωπιστικής παιδείας, για να επιτευχθεί κατάργηση των προκαταλήψεων αναφορικά με τα επαγγέλματα. Κατά συνέπεια όλα τα επαγγέλματα θα κρίνονται εξίσου απαραίτητα για την εξέλιξη της κοινωνίας και θα αποκατασταθεί ο σεβασμός στην ανθρώπινη ύπαρξη, η αξιοπρέπεια.